این مطلب به نوعی میتواند کارنامه گردشگری هم محسوب شود ولی میتوان با این 8 چهره عمق فعالیت گردشگری در ایران را ترسیم کرد. امسال نه از وعده سفر یانگوم به ایران خبری بود و نه از آمدن «آمیتاب باچان». با این وصف نمیتوان چهرههای متعددی از سفر و گردشگری انتخاب کرد.
خبرسازترین مدیر سفر
اسفندیار رحیممشایی
اسفندیار رحیممشایی، دیگر آنقدر مشهور شده است که نیازی به معرفی و گفتن پیشینه نداشته باشد. او بهعنوان دست راست رئیسجمهوری، رئیس سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری است؛ یعنی همانجایی که متولی سیاستگذاری در عرصه سفر و گردشگری است. مشایی امسال دو نقطه عطف داشت. نخست آنکه پس از پایان تعطیلات نوروزی و شروع سال خبر از وقوع 71 میلیون سفر- نفر در نوروز 1387 داد و همه را از استخراج این عدد شگفتزده کرد. تاکنون هنوز هیچ کس مبنای استخراج چنین آماری را کشف نکرده است. بعد از این چهرهنمایی بهدلیل بیان آمار متحیرکننده رحیممشایی بار دیگر در تابستان با اظهار نظری درباره دوستی با اسرائیل چهره خبرسازی شد.
اینبار ماجرا تا به آنجا کشید که نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرح انحلال سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری را برای تنبیه این مدیر روئینتن دولت نهم تدارک دیدند. با این اتفاق، مشایی از خبرنگاران دوری گزید تا آنجا که اگر نام او را در خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) جستوجو کنید ماحصل کار برای سال 1387 تا اواخر بهمن8 خبر و برای سال 1386 حدود 30 خبر بوده است.
سفرمرد ایران
محمد اینانلو
گرچه مدتی است شو – سفرهایی از تلویزیون کشورمان پخش میشود و رقیبی برای برنامههای طبیعتگردی و سفر محمد اینانلو شده است اما همچنان این مرد چهره اول سفر کشورمان است. او که به تازگی دچار سانحه شده و در تلویزیون نیز با دست گچگرفته ظاهر شد، میگوید: در تازهترین سفرش مورد هجوم 3 قوچ قرار گرفته و نتوانسته از دستشان جان سالم به در ببرد.
اینانلو امسال ادعا کرد: کرمان را که دقیقتر رفتهام و دیدهام، دریافتهام این 20 سال و این 3 میلیون کیلومتری که در کشور سفر کردهام ایران را خوب نشناختهام.
این مقدمهای بود برای سفرش به «گندم بریان» در استان کرمان و نیمرو درست کردن روی سنگهای آنجا در دمای معمول روز. برنامههای اینانلو در « باشگاه هنر و طبیعت » هم قابل توجه بود. او در سالی که گذشت و در زمستان برنامههایی ترتیب داد و از خطر فرسایش آب و خاک گفت.
استعفای محبوبترین مدیر گردشگری
مهدی جهانگیری
مهدی جهانگیری نه به سبب رابطه خویشاوندیاش با وزیربازرگانی دولت اصلاحات بلکه به واسطه رفتارش در سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری فردی قابل توجه به شمار میآمده است. او هم رابطه خوبی با خبرنگاران داشت و هم در ساختار سازمان در دوره دولت نهم جایگاه خود را حفظ کرده بود و پس از تجربه خوب در شرکت ایرانگردی و جهانگردی به سمت معاونت سرمایهگذاری سازمان منصوب شد. درست زمانی که جهانگیری داشت خود را برای یک خیزش مهم در دومین همایش بینالمللی سرمایهگذاری آماده میکرد مراسم افتتاحیه این همایش دردسرساز شد.
در این مراسم به شیوه ساکنان غرب ایران، قرآن را برای قاری آوردند و عدهای که در کمین اعمال و رفتار رحیممشایی بودند این موضوع را رقص با قرآن نام نهادند و همین سبب شد که آیات عظام به موضوع معترض شوند. جهانگیری بعد از استعفایش در جمعی خصوصی دراینباره گفت:« گرچه این مراسم، مراسمی متداول در کشور بود و بارها قبلا انجام شده بود اما به حرمت مراجع بر خود واجب دیدم بهعنوان متولی این مراسم استعغا دهم شاید بابی شود برای همه مدیران که به هر قیمتی میز و جایگاه مدیریتی خود را نخواهند!»
رشته جدید گردشگری و ماجراجویی
کیانوش محرابی
رشته رفتینگ یا قایقرانی در رودهای خروشان یکی از راههای کسب درآمد قابل توجه هندیان، نپالیها و... شده است و جالب است که کشورمان با وجود داشتن رودخانههای مناسب از این فرصت بیبهره بود تا آنکه جوانی با همکاری کمیته ملی طبیعتگردی حرکتی را دراین زمینه آغاز کرد. «کیانوش محرابی» که برای رفتینگ علاقهمندان ایرانی را به نپال و... میبرد توانست طرحی برای رودخانههای ایران راهاندازی کند. او با بیآبی سفیدرود گیلان مواجه شد ولی ارمند در چهارمحال و بختیاری به کمک او آمد و نتیجه برگزاری دو دوره آموزشی و آموزش 22 نفر برای این تورها شد. گویا قرار است در سال آینده رودخانه سزار برستان نیز پذیرای علاقهمندان این رشته شود.
تور به آمریکا و استعفایی دیگر
جمشید حمزهزاده
زمستان 1387 در حالی فرا رسید که آرام و بیسر و صدا یکی از مدیران کلیدی گردشگری استعفا داد و از این مجموعه خداحافظی کرد. جمشید حمزهزاده، مدیرکل گردشگری داخلی به قضاوت خیلی از فعالان گردشگری مدیری مؤثر بود و توانسته بود بین بخش خصوصی و مسئولان دولتی ارتباط خوبی برقرارکند.ماجرای این استعفا نیز به نوعی سپر بلا شدن بود برای مدیران بالادستی. زمزمه راهاندازی تورهایی به کشور آمریکا سبب راهافتادن حرف و حدیثهایی شد و کار را به آنجا کشاند تا گردشگری داخلی مرد صریحاللهجه خود را با آن تهلهجه آذری از دست بدهد. برخلاف اکثر مدیران، کمتر پیش میآمد که شماره تلفن حمزهزاده را بگیری و او پاسخگو نباشد. به هر حال بسیاری معتقدند بر خلاف رئیسجمهوری که حاضر نشد تحت هیچ شرایطی از حضور رحیممشایی چشمپوشی کند، رحیممشایی به سادگی توانست برای بقای خود از حضور مدیران خوبش چشمپوشی کند.
بلیت هواپیما دوباره گران شد
سعید حسامی
جالب است که شما مدیر یک شرکت دولتی باشی و به پشتوانه دولت کارت پیش برود آن وقت مدل شرکتهای خصوصی ژست بگیری که باید بلیت هواپیما گران شود و پشت این استدلال خود را پنهان کنی که در کشور ما بلیت هواپیما ساعتی 35یورو درمیآید که ارزانتر از اروپا تمام میشود. اما با توجه به اینکه شرکتهای هواپیمایی ایرانی همه یارانه سوخت دریافت میکنند بهای تمام شده هر ساعت – صندلی در پروازهای داخلی براساس قیمتی که از 23 دیماه 1387 ابلاغ شد تقریبا 71 دلار تمام میشود که تقریبا دوبرابر مبلغی است که حسامی ادعا کرده بود. بلیت هواپیما به هر حال در آستانه نوروز گران شد در حالی که نه سوخت گران شده بود و نه یارانهها حذف. سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری هم که متولی سفر و گردشگری بود هیچ واکنشی به این ماجرا نشان نداد.
مشهورترین مسافر
عبدالله احمد بداوی
اگر تقویم سال 1387 را ورق بزنید و درآن مسافران مشهوری که به ایران آمدند را بجویید وقتی به شب یلدا و آخرین روز پاییز برسید به یک شخص برمیخورید. « عبدالله احمد بداوی»، نخستوزیر مالزی، مشهورترین مسافری است که امسال پا به ایران گذاشته است.
او بر خلاف رویه مرسوم اهالی سیاست که برای ملاقات با مسئولان ارشد کشور به تهران میآیند راهی اصفهان شد و پس از گشت وگذاری در این شهر به سراغ تهرانیها آمد. در همینروزها بود که «ذوالکفری شریف»، مدیر بخش بینالملل وزارت فرهنگ و گردشگری مالزی، در هتلهما گفت: « ورود گردشگران ایرانی به مالزی از سال 2003 تا 2008 میلادی با 115.3 درصد رشد به 55هزار و 727 نفر رسیده است.»به هر حال مالزیاییها حسابی روی گردشگران ایرانی حساب باز کردهاند و برای همین هم به اصفهان و مرکز سیاحتی فرهنگی – تاریخی ما رفتند تا ببینند اوضاع چگونه است. برخلاف سالهای پیشین که گاه بازیگر و هنرپیشه معروفی از هالیوود یا سینمای اروپا راهی تهران میشد در سالی که گذشت چنین مسافرانی نداشتیم!
تورگردانان در ایران گرد هم آمدند
ابراهیم پورفرج
اوایل آذرماه تورگردانان 136 کشور دنیا از جمله آمریکا در تهران گرد هم آمدند و سپس به کیش و اصفهان هم سفر کردند. ابراهیم پورفرج، دبیر جامعه تورگردانان میزبان اصلی این عده بود ولی چهره محمدشریف ملکزاده بیش از این مرد در این همایش به ظاهر کاملا خصوصی نمایان بود. به هر حال همه گفتند که این همایش کاملا با بودجه خصوصی برگزار شده و همه از آن تعریف کردند. باید منتظر سال جدید شد و درباره آن منتظر قضاوت شد.